Yeni e-Ticaret İade Şartları ve Değişiklikleri
E-Ticaret’te Yeni İade Kanunu. Tüketiciler için e-Ticareti cazip kılan faktör, 14 gün içinde koşulsuz, şartsız ürün iadesiydi. Ancak bu uygulama, birçok varyantı olan ürünlerin satın alınıp denendikten sonra iadesi yapılması gibi sorunlara neden oluyordu. Yeni bir yönetmelikle bu durumda önemli değişiklikler yapıldı.
E-Ticaret’te Yeni İade Kanunu
Yeni e-Ticaret İade Şartları Nelerdir?
Son günlerde Resmi Gazete’de yayınlanan ve Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği’nde, internet üzerinden yapılan alışverişlerde önemli değişiklikler duyuruldu. Artık internet üzerinden alışveriş yapan ve ürün iade etmek isteyen müşteriler, kargo ücretini de ödemek zorundadır. Satıcının, müşteriye iade kargo ücret bilgisini önceden sunması gerekmektedir. Müşteri, kendisine önceden belirtilmeyen bir kargo firmasıyla iade/değişim gönderimi yaparsa yine bu masrafları karşılamak zorundadır. Daha önce internet alışverişlerinde kargo ücretini satıcılar ödüyordu.
Ayrıca, iade edilemeyecek ürünler listesine yeni eklemeler yapıldı. Bu değişiklik, kontrolsüz siparişleri engellemeyi amaçlamaktadır. Tüketiciler aynı üründen çok sayıda sipariş verip birini aldıktan sonra diğerlerini iade edebilmektedir. Bu tür durumlar işletmelerin stok azalmasına ve artan kargo maliyetlerine yol açmaktadır. Bu yönetmelikle birlikte tüketicilerin internet üzerinden ürün alırken daha dikkatli düşünmeleri gerekecektir.
Ayrıca, mevzuata göre, Instagram gibi sosyal medya hesaplarında görülen bir ürünü doğrudan kişisel hesaplara para göndermeden alışveriş platformlarına yönlendiren kişiler, mesafeli satış haklarından yararlanamazlar. Yeni yönetmelikle uygulanacak hükümleri aşağıda özetleyebiliriz:
- İnternet üzerinden alışveriş yapan bir tüketici, ürünü iade etmek istediğinde malı satıcıya gönderme süresi, cayma bildiriminin yapıldığı tarihten itibaren 14 gündür.
- Tüketicilere taleplerini iletebilmeleri ve takip edebilmeleri için bir sistem kurulacak ve bu sistem her zaman açık olacaktır. Bu sistemde, cayma hakkının kullanımı bildirimleri, sözleşme fesih bildirimleri, tüketici ve satıcı arasındaki işlem kayıtları, şikayetler ve bedel iadesi talepleri yer alacaktır.
- Aracı hizmet sağlayıcılar, ön bilgilendirme yapma, ispat etme, bilgilerin doğruluğunu sağlama ve verdikleri bilgilerin reklam uyumluluğundan sorumludur.
- Tüketiciler, iade etmek istedikleri ürünleri gönderirken oluşan kargo masraflarını ödemek zorunda kalacak.
- Sipariş alındıktan sonra ürünün veya hizmetin sağlanmasının imkansız olduğu durumlarda, satıcı müşteriye 3 gün içinde yazılı olarak bildirim yapmalı ve tüm ödemeleri, teslimat masrafları dahil olmak üzere bildirim tarihinden itibaren 14 gün içinde iade etmelidir.
Teknolojik Ürünler İçin İade Süreci Nasıl İşleyecek?
Yeni düzenlemeye göre, cep telefonu, akıllı saat, tablet ve bilgisayarlar artık cayma hakkı kapsamına girmeyecektir. Koşulsuz cayma hakkı yalnızca bu cihazların bozuk, eksik veya belirtilen özellikleri taşımadığı durumlarda iade edilebilecektir.
Ayıplı Ürünün İadesi Yapılabilecek Mi?
İnternetten satın alınan bir ürün ayıplı çıkarsa, belirtilen özelliklere sahip olmazsa, bozuk veya eksikse tüketiciler bu ürünü iade edebilirler. Bu durumlarda iade kargo ücreti satıcı tarafından karşılanmalıdır.
Ayıplı Ürün İadesinde Kargo Ücreti Kime Ait Olacak?
Yeni düzenlemeye göre, tüketiciler iade kargo ücretini ödemek zorunda olabilirler, ancak ürün ayıplı ise müşteri bu masraflardan sorumlu tutulamaz. Bu masraflar tamamen satıcının sorumluluğundadır.
14 Gün Koşulsuz Cayma Hakkı Değişti Mi?
İnternetten alınan ürünler için 14 günlük cayma hakkı, cayma bildiriminin yapıldığı tarihten itibaren 14 gün boyunca geçerlidir. Ancak yeni yönetmelikle bu 14 günlük cayma hakkı elektronik cihazlar için geçerli değildir.
Kredi Kartı İle Taksitli Alınan Ürünlerin İadesi Nasıl Yapılacak?
Yeni yönetmelik, kredi kartı ile yapılan e-ticaret ödemeleri için de değişiklikler getiriyor. Tüketici cayma hakkını kullanırsa, ürün bedelinin iadesi, bankaya ulaşmasının ardından yasal olarak en fazla 14 gün içinde tek seferde yapılmalıdır. Bu değişiklik 1 Ocak 2023’te yürürlüğe girecektir.
İade Gönderilen Ürünlerin Kargo Ücretini Kim Ödeyecek?
Yeni düzenlemeye göre, internetten satın alınan ürünlerin iadesinde, satıcının müşterileri bilgilendirmesi durumunda iade kargo ücretini tüketici ödemelidir. Ancak satıcı, başka bir taşıyıcı ile ürünü iade etmesi gerektiğini belirtmemişse tüketici bu masraflardan sorumlu tutulamaz. Unutmayın ki satıcının gerektiği gibi ön bilgilendirme yapmaması halinde tüketici cayma hakkını 14 günle sınırlı kalmaksızın 1 yıl içinde kullanabilir.
İade İle İlgili Sorunlarda Hangi Yasal Yollara Başvurmak Gerekir?
Ayıplı ürün gönderiminden satıcı her zaman sorumludur. Satıcı, ayıplı mal nedeniyle müşterisinin mağduriyetini gidermezse, tüketiciler Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurabilirler. Ancak hakem heyeti başvuru sınırlamalarına tabidir ve bu sınırlar her yıl Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenir. Tüketici Hakem Heyeti‘nin kararları bağlayıcıdır ve bu kararları yerine getirmeyen satıcılar Türk Borçlar Kanunu hükümleri uyarınca tazminat talebinde bulunabilirler.
Bu düzenleme sonrasında tüketiciler, alışveriş yapmadan önce daha dikkatli araştırma yapmak zorunda kalacaklar. Amaç, keyfi kullanımın neden olduğu israfı engellemek, çevreye verilen zararı azaltmak ve işletmelerin karşılaştığı sorunları en aza indirmektir.