İnternetin Dünya çapında hızla yayılması ile internet veya başka bir adı ile sanal ortamda yapılan anlaşmalar ile 3. kişiler aracılığı ile yapılan yolsuzluklara engel olmak için yazılı belgeler üzerinde kullanılan ıslak imza kadar geçerliliği olan ve bağlayıcı bir sistem kurulmasını gerekli kıldı. Böylece e-imza adı verilen elektronik imza bulunmuş ve ortaya çıkmış oldu.
[lwptoc wrapNoindex=”1″ useNofollow=”1″]
Elektronik İmza Nedir?
Elektronik imza veya diğer bir adı ile E-imza, 5070 Sayılı Kanun gereğince ıslak imza kadar eşdeğer olan, elektronik ortamda bulunan bir belgeye dahil edilerek imzalayanın kim olduğunu belirlemeye yarayan veri bütünüdür. Ancak e-imza ıslak imza gibi tek bir çeşit imza gibi düşünülsede aslında harf, karakter ve sembollerden oluşan, tarafların kimliklerinin doğruluğunu sağlayan sayısal bir veri bütünüdür. İmza atılan metine göre de farklılık gösterebilir.
Hukuken ıslak imzalar ile eşdeğer ve aynı görevi gören elektronik imza, sadece intikal ve veraset, evlenme ya da üçüncü tarafların şahitliğinin gerekli görüldüğü emlak alım satımı gibi durumlarda geçerli olmamasına karar verilmiştir. Saydıklarımızın dışındaki durumlarda bu elektronik veriler senet sayılıp ve aksi ispat edilene kadar kesin delil olarak kabul edilmesine karar verilmiştir.
Elektronik İmzanın Özellikleri Nelerdir?
E-imzanın önemli üç temel özelliği bulunmaktadır. Bunlar onaylama ve inkar edilmezlik, kimlik doğrulama ve veri bütünlüğüdür.
Verinin izinsiz bir şekilde silinmesini, değiştirilmesini ya da veriye ekleme yapılmasını önlemek için veri bütünlüğü, veriyi gönderen kişinin gerçekten bu işlem için yetkili kişi olup olmadığını garanti edilebilmesini sağlamak amacıyla kişinin kimliğini doğrulama ve onaylama özelliği ve kişi veya kişilerin sanal ortamda yapılan işleri reddetmemesi için de inkar edilmezlik özelliği bulunmaktadır.
Elektronik İmza Nasıl Alınır?
Elektronik imza, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından onaylı Elektronik Sağlayıcılar bu hizmeti sunmaktadır.
Kurumsal ve bireysel olmak üzere iki farklı elektronik imza bulunmaktadır.
Bireysel ve Kurumsal E-İmza Başvurusu için Gerekli Belgeler Nelerdir?
Bireysel E-İmza için gerekli belgeler;
- Başvuran kişinin üzerinde T.C. kimlik numarası açık bir şekilde yazılı nüfus cüzdanı, sürücü belgesi, pasaport gibi fotoğraflı ve geçerli resmi kimlik belgesinin aslı,
- Başvuru formu ve nitelikli elektronik sertifika taahhütnamesi.
Kurumsal E-İmza için gerekli belgeler;
- Ticaret Sicil Memurluklarından son 6 ay içerisinde alınmış faaliyet belgesinin aslı,
- Başvuran kişinin üzerinde T.C. kimlik numarası açık bir şekilde yazılı nüfus cüzdanı, sürücü belgesi, pasaport gibi fotoğraflı ve geçerli resmi kimlik belgesinin aslı,
- İmza sirkülerinin fotokopisi,
- Başvuru formu ve nitelikli elektronik sertifika taahhütnamesi.
Nitelikli Elektronik İmza Sertifikası Nedir?
Nitelikli Elektronik Sertifika yani NES ; Kanunun 9. maddesi uyarınca “nitelikli sertifika” olduğuna dair bir ibareyi, sertifika hizmet kurulduğu ülke adını ve sağlayıcısının kimlik bilgilerini, sertifikanın geçerli olduğu süreyi, imza sahibinin teşhis edilebileceği kimlik bilgilerini ve sertifikanın seri numarasını barındıran elektronik sertifikalardır.
Elektronik imza oluşturabilmek için Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından yetki almış NES alınması kanunen belirtilmiştir. NES sadece gerçek kişilere verilip, kurumlara verilmesi kanunen yasaktır.
Elektronik İmza Nasıl Kullanılır?
Elektronik imza yani e-imzayı kullanabilmek için satın aldığınız yazılımı uygulamanın kullanılacağınız bilgisayarda kurmanız gerekir. Satın almış olduğunuz yazılımı, size e-imza ile birlikte gönderilen CD ya da diğer medya araçlarından rahatlıkla ulaşabilirsiniz. Kurduğunuz program ile sertifikanıza giriş yapıp e-imzanızı kullanabilirsiniz.
Elektronik İmzanın Kullanıldığı Yerler Nerelerdir?
Elektronik imza kamusal ve ticari alanlarda kullanıldıkları yerler aşağıdaki gibidir.
- ÖSS,KPSS,LES, pasaport vb. başvurularda,
- Kurumlar arası iletişim kanallarında,
- Sosyal güvenlik yazılım ve uygulamalarında,
- Sağlık uygulamalarında,
- Vergi ödemelerinde,
- Elektronik oy verme işlemlerinde,
- İnternet bankacılığında,
- Sigortacılık işlemlerinde,
- Kağıtsız ofislerde
- E-sözleşmelerde
- E-sipariş.